De inname van het vliegveld van Leeuwarden
De inval van Nederland en de inname van het vliegveld.
De Tweede Wereldoorlog begint op 1 september 1939 met de inval van Polen. Nederland wil neutraal blijven, net zoals in de Eerste Wereldoorlog. Dit lukt niet, want op 10 mei 1940 wordt Nederland binnengevallen door het leger van Nazi-Duitsland. Hitler is Nederland binnengevallen omdat hij wil voorkomen dat het Engelse leger door Nederland kan gaan om Duitsland aan te vallen.
Op 14 mei landde het eerste vliegtuig van de Duitse Luftwaffe op het vliegveld van Leeuwarden.
Het bombardement op Rotterdam
Op 14 mei 1940 wordt Rotterdam gebombardeerd. Bij het bombardement komen ongeveer 800 burgers om en meer dan 20.000 woningen worden verwoest. Na het bombardement op Rotterdam dreigen het Duitse leger om ook andere steden te bombarderen, zoals Utrecht. Nederland heeft geen keus dan zich op 15 mei over te geven.
Maar nu hoor ik je afvragen, wat heeft het bombardement op Rotterdam met het vliegveld van Leeuwarden te maken?
Uitbreiding van het vliegveld.
Nederland geeft zich op 15 mei 1940 over. Vanaf dat moment wordt het vliegveld in gebruik genomen door de Duitse Luftwaffe als een militair vliegveld. Het vliegveld wordt vanaf dat moment Fliegerhorst genoemd. (Let op! Vanaf nu wordt het vliegveld ook in de tekst Fliegerhorst Leeuwarden genoemd) De Fliegerhorst van Leeuwarden moet flink worden uitgebreid voordat het als militair vliegveld gebruikt kan worden. Het originele vliegveld is namelijk veel te klein. Er worden na de overname hangars (opslagplaatsen voor vliegtuigen) en nieuwe landingsbanen aangelegd. De Duitse bezetter gebruikte het puin van het bombardement op Rotterdam om nieuwe landingsbanen te bouwen.
Ongeveer 7000 inwoners uit Friesland gaan werken voor de Duitse bezetter om het vliegveld uit te bereiden. Misschien vraag je jezelf af waarom de inwoners mee werkten aan de bouw. Dit komt omdat veel mensen in1940 werkeloos zijn en dus geen geld verdiende om bijvoorbeeld eten te kopen.
De geallieerden merkten op dat het vliegveld aan het uitbreiden was. Om de uitbreiding dwars te zitten bombardeerde de geallieerden het vliegveld. Hierbij vielen een aantal doden, waaronder werknemers, maar het had weinig impact om de uitbreiding te stoppen. Maar het vliegveld moest wel beter verdedigd worden.
Nederlandse arbeiders zijn kraters aan het dichten bij de Fliegerhorst.
Functie van de Fliegerhorst
Welke vliegtuigen staan op de Fliegerhorst van Leeuwarden?
Tijdens de oorlog worden verschillende soorten vliegtuigen geplaatst op de Fliegerhorst waaronder de Messerschmitt ME 109, Messerschmitt ME 110 en de Heinkel HE 111.
Messerschmitt ME 109
De Messerschmitt ME 109 is misschien wel het meest bekende vliegtuig van de Luftwaffe. Het werd voor het eerst gebruikt tijdens de Spaanse burgeroorlog (1936-1939). Er waren ongeveer 33.000 van deze vliegtuigen gebouwd. Hoewel het lastig is om er mee op te stijgen en te landen, waren ze over het algemeen beter dan de Engelse Hurricanes. Dit komt omdat ze sneller en wendbaarder zijn. De ME 109 is niet beter dan de Engelse Spitfire.
Er was een groot nadeel aan de ME 109. Het kan namelijk niet lang boven Engeland vliegen. Dit komt omdat het niet genoeg brandstof mee kan nemen. Hierdoor moeten vliegentuigen terugvliegen om te tanken. Eerst werd er geprobeerd om dit probleem op te lossen door een extra tank toe te voegen die losgelaten konden worden. Maar dat zorgde ervoor dat de ME 109 veel kwetsbaarder werden. Zelfs tot het punt dat Duitse piloten er niet meer in wilde vliegen.
De Messerschmitt ME 110
De Messerschmitt ME 110 (afbeelding 2) is een Duits vliegtuig met twee motoren en was bedoeld als antwoord op de grote zwakte van de 109. Loste dit het probleem ook daadwerkelijk op? Nee, het was minder wendbaar dan beide Engelse vliegtuigen. Maar het zag wel succes als een jachtbommenwerper.
Heinkel HE 111
De bommenwerper van de Luftwaffe was de Heinkel HE 111. Met dit soort bommenwerpers was ook Rotterdam gebombardeerd.
Dit is de bommenwerper Heinkel HE 111. Deze foto is gemaakt boven Londen.